(Drink)water crisis in zuidoost Brazilie, met name in en rond Sao Paulo.

Update 26 maart 2015:
Een mooi overzicht van het totale volume (gebruikers volume [982 miljoen kubieke meter] + dode volume [287,5 miljoen kubieke meter] = totale volume [1269,5 kubieke meter]) van het voor Sao Paulo belangrijkste waterreservoir (Cantareira):

Hieronder een historisch overzicht (vanaf het jaar 2007) van de hoeveelheid water in het Cantareira waterreservoir. In vergelijking met een jaar geleden is het watervolume nog steeds flink laag. Ondanks de bovengemiddelde regenval gedurende de afgelopen weken is het gevaar voor het ‘binnen enkele maanden droogvallen’ van Cantarareira voorlopig nog niet geweken. Of laatstgenoemde gebeurd hangt natuurlijk heel sterk af van de hoeveelheid neerslag die er in de regio gedurende de komende maanden gaat vallen.

Update 6 maart 2015:
Minder goed nieuws voor de inwoners van Sao Paulo: De afgelopen 5 dagen is de neerslag aldaar flink onder het gemiddelde gebleven. Het regenseizoen begint haar einde te naderen. In de maand april begint het drogere seizoen. Als de komende weken de neerslag het laat afweten is de kans groot dat binnen enkele maanden de situatie in Sao Paulo onhoudbaar wordt. En er is nu al flink wat spanning en ongerief.
Een grafiek en een link in verband met actuele stand van zaken…

http://www2.sabesp.com.br/mananciais/DivulgacaoSiteSabesp.aspx

Update 17 februari 2015:
Goed nieuws voor de inwoners van Sao Paulo: Dankzij de flink bovengemiddelde neerslaghoeveelheden gedurende de afgelopen 2 weken is in het waterreservoir Cantareira de hoeveelheid water noemenswaardig toegenomen, namelijk van 5% begin februari tot 8,3% op dit moment. Echter, op basis van allerlei informatie is het nog niet voldoende om het aanstaande droogte seizoen te doorstaan.
Einde updates

Recente video over de gevolgen van de enorme droogte (in Brazilie) voor de economie van Brazilie. Zoals ik het lees wordt de ontbossing in Brazilie als de belangrijkste oorzaak van de huidige ernstige droogte gezien, in ieder geval dat door verregaande ontbossing de droogte periodes aldaar intensiever worden. In de video verder ook aandacht voor de kritieke (drink)water situatie in Sao Paulo:

CCTV America interviewed Nicole Oliveira for more on how the drought is impacting the economy of Brazil. Oliveira is the Latin America coordinator at 350.org.

Recente video (bron Reuters: Brazil farmers battle worst drought in 80 years):

Door de ergste droogte in meer dan 80 jaar is de (drink)water voorziening in met name de metropool Sao Paulo meer en meer kritiek aan het worden.
Men leest er zover ik kan nagaan weinig over in de Nederlandse dagbladen, maar al sinds vele maanden is de watervoorziening in grote delen van Brazilie kritiek.

Voor zeer uitgebreide informatie over de droogte,  met name de (drink)water voorziening,  in Sao Paulo kan men onderstaande links raadplegen:
Klik hier voor link 1
Klik hier voor link 2

Met name in het zuidoosten van Brazilie, welke het dichtst bevolkte en economisch meest belangrijke deel van Brazilie is, leest men in met name lokale dagbladen met de regelmaat van de klok verhalen over door droogte veroorzaakte stroomuitval omdat het water in sommige stuwmeren onvoldoende hoog staat, het inperken van het scheepsvervoer omdat sommige rivieren te ondiep geworden zijn, vervuild drinkwater, en als gevolg van onder andere laatste genoemde punten dat het bruto nationaal product (bnp) van Brazilie meer en meer inkrimpt.
Als de droogte aanhoudt kan er al binnen 2 á 6 maanden een rampscenario in vooral de miljoenstad Sao Paulo gaan plaatsvinden. Meer daarover onder het kopje Rampscenario dreigt in Sao Paulo.

De hoop was dat gedurende het huidige regenseizoen [loopt in de omgeving van Sao Paulo van grofweg de maand november tot en met de maand maart] er weer voldoende regen zou vallen, zodat er op het eind van het regenseizoen weer voldoende drinkwater in de reservoirs aanwezig zou zijn om het erop volgende droogte seizoen weer enigszins te kunnen doorstaan.
Helaas, tot nu toe is de hoeveelheid regen flink onder het seizoensgemiddelde gebleven en is midden in het regenseizoen de drinkwater situatie nog meer kritiek geworden. Als gedurende de komende maanden februari en maart de regenval niet flink bovengemiddeld wordt is de ramp niet te overzien, want zelfs bij een normale hoeveelheid neerslag gedurende de komende maanden februari en maart zal er te weinig water voorradig zijn in de reservoirs om het erop volgende droogte seizoen te doorstaan.

Rampscenario dreigt in Sao Paulo

In de loop van de tijd zal dit artikel verder bijgewerkt worden

Rond de metropool Sao Paulo (ruim 20 miljoen mensen) liggen meerdere (drink)water reservoirs. Het grootste (en daar ook belangrijkste) waterreservoir [genaamd Cantareira] voorziet ongeveer 45% van Sao Paulo van drinkwater, dat komt grofweg overeen met zo’n 6 á 8 miljoen mensen.
In het hierboven vermelde grootste waterreservoir [Cantareira] is de situatie het meest kritiek. Cantareire bestaat uit 4 sub reservoirs, waarvan één sub reservoir veruit de belangrijkste is in verband met de watervoorziening in Sao Paulo.
De beschikbare hoeveelheid water (totale volume) in het waterreservoir Cantareira is onderverdeeld in enerzijds het ‘gebruikersvolume’ en anderzijds de ‘technische volumes’ (vaak ook wel dode volumes genoemd).
De technische volumes (ook wel dode volumes genoemd, zie afbeelding ietsjes verder naar onderen) zijn weer onderverdeeld in drie lagen (drie sub volumes), namelijk technisch reservoir 1, technisch reservoir 2 en technisch reservoir 3.
Kort door de bocht bestaat het gebruikersvolume uit water welke niet opgepompt hoeft te worden om mensen van de stad van drinkwater te voorzien. De zwaartekracht doet het werk, omdat naar ik aanneem het beschikbare gebruikersvolume hoger ligt dan de stad. De capaciteit van het gebruikersvolume is veel groter dan de totale capaciteit van de technische volumes bij elkaar op geteld.
Samengevat: Dus het totale volume van Cantareira = totale gebruikersvolume + volume technisch reservoir 1 + volume technisch reservoir 2 + volume technisch reservoir 3.

Momenteel is de hoeveelheid water in het grote reservoir [Cantareira] al zodanig kritiek dat nu al het volume van technisch reservoir 2 aangesproken wordt in verband met de drinkwater voorziening.
Dit betekend dat het gedeelte van Cantareira welke normaliter het ‘gebruikersvolume’ bevat al helemaal is opgedroogd en dat ook het volume van technisch reservoir 1 al helemaal is droog gevallen. Momenteel wordt het water uit technisch reservoir 2 opgepompt naar het gebruikersreservoir. De hoeveelheid water in technisch reservoir 2 is al bijna leeg. Er resteert alleen nog maar het water van technisch reservoir 3, welke eigenlijk niet gebruikt kan worden als drinkwater omdat het erg zout en veel andere ongewenste elementen bevat. Als ik het goed gelezen heb kost het extra veel geld om gebruik te maken van het water uit de technische reservoirs, vanwege het op pompen en het zuiveren van het water. Er dient nog een en ander te gebeuren of het water afkomstig uit technisch reservoir 3 gebruikt kan worden als (drink)water voor de stad Sao Paulo. En ook al zou uiteindelijk met de nodige investeringen het water uit technisch reservoir 3 gebruikt kunnen worden, dan nog zal het water snel opgebruikt zijn, omdat het een relatief kleine hoeveelheid water betreft.

Scenario 1:
Als er de komende maanden evenveel regen valt als een jaar eerder dan zal het Cantareira waterreservoir eind Mei helemaal droog zijn (of is het niet meer mogelijk om nog water eruit af te tappen).
Median Scenario using rainfall figures from 2014 and water withdrawal (retirada) of 16.3 m3/s . Water runs out end of May.

Scenario 2:
In een scenario waarin de komende maanden slecht 63% van de hoeveelheid neerslag van een jaar eerder valt, is het water al halverwege komende maand maart op.
Extreme Scenario using 63% of the rainfall figures from 2014 (similar to NOAA CPC estimates) and water withdrawal (retirada) of 18.3 m3/s (equal to January rate of use). Water runs out middle of March.

Sommige bronnen (even niet bij de hand) waarschuwen zelfs voor een burgeroorlog. De spanning tussen verschillende bevolkingsgroepen en belangengroeperingen lopen door onder andere de dreigende opdroging van het Cantareira waterreservoir steeds verder op. De lasten worden volgens sommigen teveel afgewenteld op de armere burger, terwijl de rijken (industrie) en ook de watermaatschappijen er heel weinig aan doen (en heel weinig aan hebben gedaan) om een ramp zolang mogelijk uit te stellen (of de gevolgen minder rampzalig te laten verlopen).

Hieronder een historisch overzicht (aan de hand van een Bloomberg artikel uit november 2014) van de kritiek lage water situatie van het belangrijke waterreservoir Cantareira:

“We are starting 2015 with a serious deficit that won’t be resolved this summer, so we must start thinking about what to do in April, when the dry season begins and we won’t have any more technical reserves to use,” said Whately, who is coordinating the Alliance for Water.

=> Sabesp, the water utility that serves São Paulo, accessed a first emergency water reserve in May (2014) totaling 480 billion liters.
That reserve started to run out in the second half of October, and reservoirs reached just 3 percent of their capacity on Oct. 21 (2014).

=> State-owned Sabesp was then allowed to tap a second emergency reserve, of 106 billion liters, lifting reservoir capacity above 10 percent.
But now, just weeks after this second emergency supply started to be used, water levels at the Cantareira reservoirs are once again below 10 percent, according to the company.

=> The third reserve, with 200 billion liters of water, is the deepest, and is located in smaller reservoirs and in passageways that connect reservoirs, which are harder to tap.
Unlike the water in the reservoirs, which are drawn by gravity, the reserves water must be pumped out, according to ANA’s Andreu.

Als de komende twee maanden de regenval in en rond Sao Paulo flink onder het langjarige gemiddelde blijft, zal technisch reservoir 2 al voor het begin van het droogte seizoen leeg zijn. Een rampscenario.
De vooruitzichten over de regenval zijn pessimistisch. Naar verwachting zal ook de regenval in de regio van Sao Paulo onder gemiddeld blijven.
Momenteel staat voor Cantareira de teller van het beschikbare gebruikersvolume op 5,1% van de totale capaciteit. Wanneer de teller onder de 3% geraakt, zal het afwachten worden of het volume van technisch reservoir 3 nog op gepompt zal worden naar het ‘gebruikersreservoir’. Als laatstgenoemde niet gebeurd, zal naar ik aanneem al binnen enkele maanden ook hier in Nederland krantenberichten verschijnen dat miljoenen mensen in Sao Paula niet meer de beschikking hebben over (drink) water uit de kraan. En het betreft niet alleen water om te drinken maar water in het algemeen, bijvoorbeeld om de toiletten door te spoelen, auto’s te wassen, voor schoonmaak in het algemeen, water bij de verbouwing van voedsel in tuinen, water als koelmiddel, water dat gebruikt wordt in fabrieken voor de productie van allerlei dingen, noem maar op.
Als men wel gebruik weet te maken van technisch reservoir 3 zal het hooguit een paar maanden later zijn. Daarnaast ondervind de elektriciteit voorziening in zuidoost Brazilie nu al grote problemen door de lage waterstanden in vele stuwmeren. De economische groei in Brazilie wordt nu al flink ingeperkt door de droogte. Het drinkwater is als ik het goed gelezen heb de laatste maanden ook al duurder geworden, waardoor het vooral voor armere bewoners lastiger wordt hun rekening te betalen. De gevallen van (al dan niet tijdelijke) waterafsluitingen nemen toe